به دادِ کاوانسرای مِربِط برسیم، دارد خراب می شود!

به دادِ کاوانسرای مِربِط برسیم، دارد خراب می شود!

کاروانسرا ترکیبی است از کاروان (کاربان) به معنی گروهی مسافر که گروهی سفر می کنند؛ و سرای، به معنی خانه و مکان. هردو واژه برگرفته از زبان پهلوی است.ساده‌تر از همه چنین می‌توان گفت که کاروانسرا ساختمانی است که  کاروان را در خود جای می‌دهد و بزرگ‌ترین نوع ساختمان های اسلامی است. پلان آن معمولاً مربع یا مستطیل شکل است، با یک ورودی برجسته عظیم و بلند، معمولاً ساده و بدون نقش، با دیوارهایی که گاهی اوقات بادگیرهایی در انتهای آن تعبیه شده است. یک دالان با طاق قوسی که مابین ورودی و حیاط داخلی قرار گرفته است، فضای کافی را برای جا دادن حیوانات بارکش فراهم ساخته است. بر روی سکوی برآمده‌ای که در پیرامون این حیاط قرار گرفته است، طاقگان‌هایی واقع شده‌اند که نمای داخلی را مفصل بندی می‌کنند .

از جمله یادگارهای پر ارزش معماری ایران کاروانسراهاست که از روزگار کهن به دلایل گوناگون و ارتباطی چون جریان اقتصادی ، نظامی جغرافیایی و مذهبی بنیاد گردیده و در ادوار مختلف بتدریج توسعه و گسترش یافته است .

روستای تاریخی و متروکه ” مِربِط ” ( مربوط ) به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده اصلی لارستان به شیراز از موقعیت تجاری و اقتصادی خوبی برخوردار بوده است. وجود کاروانسرای بزرگ مِربِط دلیل بر این رونق تجاری دارد چرا که هر جا کاروانسرایی ساخته می شده ، آنجا تجارت رونق خوبی داشته است .

مربط یا مربوط  با موقعیّت ویژه ی جغرافیایی اش با داشتن گردنه ی مربط گذرگاه و مرکز حوادث دو قرن گذشته بوده است. از هر چهار جهت اصلی جغرافیا به شهرها و جاده هایشان ربط داشته است و به همین خاطر که ارتباط دهنده ی مناطق مختلفی بوده است آن را مربط ( مربوط ) نامیده اند و وجود آن کاروانسرای تاریخی دلیل واضح از رونق اقتصادی مربط دارد. از آنجا که “جغرافیا بستر تاریخ است” بسیاری از رویدادهای تاریخی و در صفحه روزگار این سرزمینِ هزار افسانه  همیشه پیچیده و پر رمز و راز بوده است. تاریخش جذاب ، مناظر طبیعی اش خیال انگیز، و راز و رمزهایش ناگشوده مانند علت مهاجرت مربوطی ها به اطراف شهرستان بستک و مناطق فرامرزان بخصوص جناح  و مردمانی که دیگر به این منطقه برنگشتند.

اکنون دیگر دوران کاروانسرا از منظر اقتصادی توجیهی ندارد اما از نظر میراث فرهنگی گذشتگان همچنان از جایگاه والایی برخوردار است. گرچه در طی چند سال اخیر نسبت به این میراث اجدامان بی تفاوت بوده ایم  و این میراث گرانبها دارد رو به نابودی می رود  و اخیرا گروهی که به دنبال اجناس قیمتی در زیر خاک ها هستند اقدام به خراب نمودن ستون و قسمتی از طاق کاروانسرای مربط نموده اند و در زیر ستون  گودالی  نسبتا عمیق حفر نموده اند .

از شورای اسلامی هر دو روستا ، دهیاران و دوستداران میراث فرهنگی مان تقاضا داریم نسبت به حفظ و مرمّت این اثر تاریخی اقدام نمایند .